Ustawa o utrzymaniu porządku i czystości

USTAWA

z dnia 13 września 1996 r.

o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

(Dz. U. z dnia 20 listopada 1996 r.)

Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 1. 1. Ustawa określa zadania gminy oraz obowiązki właścicieli nieruchomości dotyczące utrzymania czystości i porządku, a także warunki udzielania zezwoleń podmiotom świadczącym usługi w zakresie objętym regulacją ustawy.

2. Zasady wykorzystywania lub unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych regulują odrębne przepisy.

Art. 2. 1. Ilekroć w ustawie jest mowa o:

  1)   właścicielach nieruchomości - należy przez to rozumieć współwłaścicieli, użytkowników wieczystych oraz jednostki organizacyjne i osoby posiadające nieruchomości w zarządzie lub użytkowaniu, a także inne podmioty władające nieruchomościami,

  2)   odpadach komunalnych - należy przez to rozumieć stałe i ciekłe odpady powstające w gospodarstwach domowych, w obiektach użyteczności publicznej i obsługi ludności, w tym nieczystości gromadzone w zbiornikach bezodpływowych, porzucone wraki pojazdów mechanicznych oraz odpady uliczne, z wyjątkiem odpadów niebezpiecznych z zakładów opieki zdrowotnej i zakładów weterynaryjnych.

2. Obiekty użyteczności publicznej i obsługi ludności, o których mowa w ust. 1 pkt 2, są to w szczególności urzędy organów administracji, zakłady opieki zdrowotnej i opieki społecznej, szkoły i placówki w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, placówki kulturalno-oświatowe, zakłady poprawcze i schroniska dla nieletnich.

3. Jeżeli nieruchomość jest zabudowana budynkami wielolokalowymi, w których ustanowiono odrębną własność lokali, obowiązki właściciela nieruchomości obciążają osoby sprawujące zarząd nieruchomością wspólną, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. Nr 85, poz. 388), lub właścicieli lokali, jeżeli zarząd nie został wybrany.

Rozdział 2

Zadania gmin

Art. 3. 1. Utrzymanie czystości i porządku w gminach należy do obowiązkowych zadań własnych gmin.

2. Gminy zapewniają czystość i porządek na swoim terenie i tworzą warunki niezbędne do ich utrzymania, a w szczególności:

  1)   tworzą warunki do wykonywania prac związanych z utrzymaniem czystości i porządku na terenie gminy lub zapewniają wykonanie tych prac przez tworzenie odpowiednich jednostek organizacyjnych,

  2)   zapewniają budowę, utrzymanie i eksploatację, własnych lub wspólnych z innymi gminami, składowisk odpadów komunalnych i obiektów wykorzystywania lub unieszkodliwiania tych odpadów,

  3)   zapobiegają zanieczyszczaniu ulic, placów i terenów otwartych przez: likwidację składowania odpadów w miejscach do tego nie przeznaczonych i przeciwdziałanie takiemu składowaniu, budowę i utrzymanie szaletów publicznych, ustawianie koszy ulicznych na odpady w rejonach intensywnego ruchu pieszego, organizowanie odbioru odpadów komunalnych z urządzeń ruchomych,

  4)   określają wymagania wobec osób utrzymujących zwierzęta domowe w zakresie bezpieczeństwa i czystości w miejscach publicznych,

  5)   organizują ochronę przed bezdomnymi zwierzętami na zasadach określonych w odrębnych przepisach,

  6)   tworzą warunki do selektywnej zbiórki, segregacji i składowania odpadów przydatnych do wykorzystywania oraz współdziałają z jednostkami organizacyjnymi i osobami podejmującymi zbieranie i zagospodarowywanie tego rodzaju odpadów,

  7)   współdziałają z właściwymi organami administracji rządowej w organizowaniu gospodarki odpadami niebezpiecznymi wydzielonymi z odpadów komunalnych.

Art. 4. Rada gminy, po zasięgnięciu opinii państwowego terenowego inspektora sanitarnego, ustala, w drodze uchwały, szczegółowe zasady utrzymania czystości i porządku na terenie gminy dotyczące:

  1)   wymagań w zakresie utrzymania czystości i porządku na terenie nieruchomości,

  2)   rodzaju urządzeń przeznaczonych do gromadzenia odpadów komunalnych na terenie nieruchomości oraz na drogach publicznych, a także zasad ich rozmieszczania,

  3)   częstotliwości, zasad i sposobu usuwania odpadów komunalnych z nieruchomości oraz z innych terenów przeznaczonych do użytku publicznego,

  4)   obowiązków osób utrzymujących zwierzęta domowe, mających na celu ochronę przed zagrożeniem lub uciążliwością dla ludzi oraz przed zanieczyszczeniem terenów przeznaczonych do wspólnego użytku,

  5)   zasad utrzymywania zwierząt gospodarskich na terenach wyłączonych z produkcji rolniczej, w tym także zakazu ich utrzymywania na określonych obszarach lub w poszczególnych nieruchomościach,

  6)   wyznaczania obszarów podlegających obowiązkowej deratyzacji i terminów jej przeprowadzania.

Rozdział 3

Obowiązki właścicieli nieruchomości

Art. 5. 1. Właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez:

  1)   wyposażenie nieruchomości w urządzenia służące do gromadzenia odpadów komunalnych oraz utrzymywanie tych urządzeń w odpowiednim stanie sanitarnym i porządkowym oraz przyłączenie do istniejącej kanalizacji sanitarnej,

  2)   gromadzenie powstałych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych w urządzeniach, o których mowa w pkt 1,

  3)   usuwanie i unieszkodliwianie odpadów komunalnych,

  4)   oczyszczanie ze śniegu i lodu oraz usuwanie błota i innych zanieczyszczeń z chodników położonych wzdłuż nieruchomości.

2. Wykonywanie obowiązków określonych w ust. 1 na terenie budowy należy do kierownika budowy.

3. Oczyszczanie przystanków komunikacyjnych oraz wydzielonych krawężnikiem lub oznakowaniem poziomym torowisk pojazdów szynowych ze śniegu i lodu oraz usuwanie odpadów komunalnych, błota i innych zanieczyszczeń na tych terenach należy do obowiązków jednostek użytkujących tereny służące komunikacji publicznej.

4. Obowiązki utrzymania czystości i porządku na terenach nie wymienionych w ust. 1-3 należą w odniesieniu do dróg publicznych - do zarządu drogi, a w odniesieniu do pozostałych terenów - do gminy.

Art. 6. 1. Właściciele nieruchomości, przy wykonywaniu obowiązku określonego w art. 5 ust. 1 pkt 3, zobowiązani są do udokumentowania korzystania z usług wykonywanych przez zakład będący gminną jednostką organizacyjną lub podmiot posiadający zezwolenie na wykonywanie usług usuwania odpadów komunalnych przez okazanie umowy i dowodów płacenia za usługi lub okazanie, na żądanie wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, dowodów płacenia za składowanie odpadów na składowisku odpadów komunalnych.

2. Rada gminy może ustalić, w drodze uchwały, górne stawki opłat ponoszonych przez właścicieli nieruchomości za usługi w zakresie usuwania i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, świadczone przez gminne jednostki organizacyjne oraz podmioty posiadające zezwolenie, o którym mowa w art. 7.

3. W przypadku gdy właściciele nieruchomości nie udokumentują korzystania z usług gminnych jednostek organizacyjnych lub podmiotów posiadających zezwolenie, o którym mowa w art. 7, obowiązek usuwania i unieszkodliwiania odpadów komunalnych przejmuje gmina, pobierając od tych właścicieli nieruchomości opłaty.

4. Stawki opłat, o których mowa w ust. 3, ustala rada gminy.

5. Szczegółowe zasady rozliczania świadczonych usług usuwania i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, o których mowa w ust. 2 i 3, ustala rada gminy.

6. Rada gminy ustalając stawki opłat, o których mowa w ust. 2 i 4, stosuje niższe stawki za usuwanie i unieszkodliwianie odpadów komunalnych, jeżeli gromadzone są w sposób selektywny.

7. Przepisów ust. 1-6 nie stosuje się do obiektów wykorzystywanych do celów wojskowych Ministerstwa Obrony Narodowej oraz jednostek organizacyjnych Służby Więziennej, w zakresie usuwania odpadów komunalnych.

Rozdział 4

Warunki udzielania zezwoleń na świadczenie usług

Art. 7. 1. Na prowadzenie przez podmioty inne niż gminne jednostki organizacyjne działalności polegającej na usuwaniu, wykorzystywaniu i unieszkodliwianiu odpadów komunalnych, prowadzeniu działalności ochronnej przed bezdomnymi zwierzętami - wymagane jest uzyskanie zezwolenia.

2. Gminne jednostki organizacyjne prowadzące działalność, o której mowa w ust. 1, muszą spełniać warunki wymagane przy udzielaniu zezwolenia.

3. Zezwolenia, o którym mowa w ust. 1, udziela, w drodze decyzji, właściwy wójt, burmistrz lub prezydent miasta, każdemu podmiotowi, który dysponuje odpowiednimi środkami do wykonania usług oraz zapewnia należyty poziom.

Art. 8. 1. Wniosek o udzielenie zezwolenia powinien zawierać:

  1)   oznaczenie podmiotu ubiegającego się o zezwolenie, jego siedzibę oraz wskazanie pełnomocników, jeżeli zostali wyznaczeni,

  2)   określenie przedmiotu i obszaru wykonywanej działalności,

  3)   określenie środków technicznych, jakimi dysponuje ubiegający się o zezwolenie, w celu zapewnienia prawidłowego wykonywania działalności objętej wnioskiem,

  4)   określenie czasu, na jaki zezwolenie ma być udzielone.

2. Podmiot ubiegający się o zezwolenie na usuwanie odpadów komunalnych powinien udokumentować gotowość ich odbioru przez zakład prowadzący działalność w zakresie wykorzystywania lub unieszkodliwiania odpadów.

3. Podmiot ubiegający się o zezwolenie na wykorzystywanie lub unieszkodliwianie odpadów komunalnych powinien dołączyć do wniosku informację o miejscu i stosowanej technologii wykorzystywania lub unieszkodliwiania odpadów oraz udokumentowanie prawa do terenu, na którym prowadzona ma być ta działalność.

Art. 9. 1. Zezwolenie powinno określać:

  1)   podmiot, któremu udzielono zezwolenia, i jego siedzibę,

  2)   przedmiot oraz zakres wykonywanej działalności,

  3)   miejsce unieszkodliwiania odpadów,

  4)   okres ważności zezwolenia,

  5)   niezbędne zabiegi z zakresu ochrony środowiska i ochrony sanitarnej, wymagane po zakończeniu działalności,

  6)   obowiązek zawierania umów lub wystawiania dowodów, o których mowa w art. 6 ust. 1,

  7)   inne wymagania szczególne wynikające z odrębnych przepisów,

  8)   inne wymagania dotyczące standardu sanitarnego wykonywania usług, ochrony środowiska i obowiązku prowadzenia odpowiedniej dokumentacji wykonywanej działalności.

2. Jeżeli podmiot, który uzyskał zezwolenie, nie wypełnia określonych w nim warunków, organ, który wydał zezwolenie, wzywa go do niezwłocznego zaniechania naruszania tych warunków. Jeżeli podmiot mimo wezwania nadal narusza te warunki, organ może cofnąć, w drodze decyzji, zezwolenie bez odszkodowania.

3. Wygaśnięcie lub cofnięcie zezwolenia nie zwalnia podmiotu z wykonania określonych w zezwoleniu obowiązków dotyczących wymagań sanitarnych i ochrony środowiska.

4. Organ, który wydaje zezwolenie, określa, w drodze decyzji, zakres i sposób wykonywania obowiązków, o których mowa w ust. 3.

Rozdział 5

Przepisy karne

Art. 10. 1. Kto prowadzi działalność określoną w art. 7 bez wymaganego zezwolenia

- podlega karze aresztu lub karze grzywny.

2. Kto nie wykonuje obowiązków wymienionych w art. 5 ust. 1

- podlega karze grzywny.

3. Postępowanie w sprawach, o których mowa w ust. 1 i 2, toczy się według przepisów Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia.

Rozdział 6

Przepisy o zmianie przepisów obowiązujących oraz przepisy końcowe

Art. 11. W ustawie z dnia 31 stycznia 1980 r. o ochronie i kształtowaniu środowiska (Dz. U. z 1994 r. Nr 49, poz. 196, z 1995 r. Nr 90, poz. 446 i z 1996 r. Nr 106, poz. 496) wprowadza się następujące zmiany:

  1)   skreśla się art. 57;

  2)   w art. 58:

a)  w pkt 2 skreśla się wyrazy "i art. 57",

b)  skreśla się pkt 3.

Art. 12. W ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym (Dz. U. z 1996 r. Nr 13, poz. 74, Nr 58, poz. 261 i Nr 106, poz. 496) w art. 7 w ust. 1 w pkt 3:

  1)   po wyrazach "utrzymania czystości" dodaje się wyrazy "i porządku",

  2)   wyraz "utylizacji" zastępuje się wyrazem "unieszkodliwiania".

Art. 13. Podmioty gospodarcze prowadzące w dniu wejścia w życie ustawy działalność, na którą zgodnie z art. 7 wymagane jest uzyskanie zezwolenia, są zobowiązane uzyskać stosowne zezwolenie w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia ustawy w życie.

Art. 14. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1997 r.